Ahal­te­ke be­dew­le­ri gaý­ta­lan­ma­jak gö­zel­li­gi, aja­ýyp­ly­gy, ýyn­dam­ly­gy, çe­ýe­li­gi we çy­dam­ly­ly­gy bi­len bü­tin dün­ýä­de şan-şöh­ra­ta, be­lent yk­rar­na­ma eýe bol­dy. Was­py be­lent­den ýe­ti­ril­ýän be­hiş­di be­dew­le­ri­miz hal­ky­my­zyň mil­li buý­san­jy bol­mak bi­len, umu­ma­dam­zat gym­mat­lyk­la­ry­nyň gen­jiha­zy­na­sy­na go­şan çäk­siz go­şan­dy­dyr. Hä­zir­ki dö­wür­de ahal­te­ke be­dew­le­ri ýur­du­my­zyň baş ny­şa­ny­na, dö­wür­le­riň we ne­sil­le­riň aý­ryl­maz ara­bag­la­ny­şy­gy­nyň, Ga­raş­syz, ba­ky Bi­ta­rap Türk­me­nis­ta­nyň Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rü­niň dö­re­di­ji­lik kuw­wa­ty bi­len tä­ze be­lent­lik­le­re ta­rap öňe git­me­gi­niň aý­dyň be­ýa­ny­na öw­rül­di. Çün­ki türk­men hal­ky­nyň Mil­li Li­de­ri Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň nyg­taý­şy ýa­ly, «Ahal­te­ke be­de­wi — eý­ýam­la­ryň be­de­wi».

Be­dew at­lar hal­ky­my­zyň dur­mu­şynda aý­ra­tyn or­ny eýe­läp­dir. Şo­ňa gö­rä-de, «At­dyr ýi­gi­diň ga­na­ty», «At agy­nan ýer­de toý bo­lar», «At — ýa­ryş­da, är — sö­weş­de», «At — ýi­gi­diň ýol­da­şy», «Ir­den tur-da, ataňy gör, ataň­dan soň — aty­ňy» ýa­ly na­kyllar­dyr pä­him­li söz­ler dö­räp­dir. Halk paý­hasyn­dan sy­zy­lyp çy­kan bu jüm­le­ler hä­zir­ki wagt­da-da öz gym­ma­ty­ny ýi­tir­män, tä­zeçil rö­wüş­de ýaň­lan­ýar. Se­bä­bi ýur­du­myz­da hal­ky­my­zyň kök­le­ri müň­ýyl­lyk­la­ra uza­ýan ga­dy­my at­şy­nas­lyk däp­le­ri do­wa­ma­ta ataryl­ýar. Ahal­te­ke be­de­wi­niň dün­ýä­dä­ki şanşöh­ra­ty­ny art­dyr­mak hem-de wa­gyz et­mek bo­ýun­ça Mil­li Li­de­ri­mi­ziň ba­şy­ny baş­lan giň ge­rim­li be­ýik iş­le­ri Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da üstün­lik­li ama­la aşy­ryl­ýar.

Ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ryn­da, Aş­ga­bat we Ar­ka­dag şä­her­le­rin­de dün­ýä öl­çeg­le­ri­ne la­ýyk gel­ýän döw­re­bap at­çy­lyk sport toplum­la­ry­nyň, yl­my mer­kez­le­ri­niň gu­rul­ma­gy at­şy­nas­la­ry­my­zyň ne­ti­je­li, ýa­daw­syz çek­ýän zäh­me­ti­ni döw­re­bap de­re­je­de gu­ra­ma­ga giň müm­kin­çi­lik­le­ri aç­ýar. Şeý­le hem us­sat seýis­le­ri, ça­pyk­su­war­la­ry taý­ýar­la­mak bo­ýun­ça ýö­ri­te okuw mer­kez­le­ri he­re­ket ed­ýär. Şu­lar bi­len bir ha­tar­da, Aş­ga­bat at­çy­lyk sport toplu­myn­da be­dew­le­riň päs­gel­çi­lik­ler­den bö­küp geç­mek bo­ýun­ça bäs­le­şik­le­ri­ni gu­ra­ma­ga niýet­le­nen açyk ma­než ýur­du­myz­da at­ly sporty ös­dür­mä­ge uly iter­gi ber­ýär.

Aras­sa gan­ly ahal­te­ke at­la­ry­nyň to­humy­ny go­rap sak­la­mak, ola­ryň baş sa­ny­ny art­dyr­mak, ahal­te­ke at­çy­lyk we se­ýis­çilik sun­ga­ty­ny yl­my esas­lar­da öw­ren­mek, ýaş ne­sil­le­re ge­çir­mek, at­çy­lyk spor­tu­ny ösdürmek, gy­zyk­lan­ma bil­dir­ýän äh­li daşa­ry ýurt­ly hyz­mat­daş­lar bi­len bu pu­dakda ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ry gi­ňelt­mek bo­ýun­ça döw­let de­re­je­sin­de tutumly iş­le­riň al­nyp ba­ryl­ma­gy diý­seň buý­san­dy­ry­jy­dyr. Şun­da 2010-njy ýyl­da Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň baş­lan­gy­jy bi­len dö­re­di­len, baş eda­ra­sy paýtag­ty­myz Aş­ga­bat şä­he­rin­de ýer­leş­ýän Halka­ra ahal­te­ke at­çy­lyk as­so­sia­si­ýa­sy­na, şeý­le hem se­bit­de de­ňi-ta­ýy bol­ma­dyk «akyl­ly» Ar­ka­dag şä­he­rin­de ýer­leş­ýän Aba An­na­ýew adyn­da­ky Hal­ka­ra at­çy­lyk aka­de­mi­ýa­sy­na wa­jyp orun de­giş­li­dir. Bu­lar­dan baş­ga-da, Ar­ka­dag şä­he­rin­de hal­ka­ra öl­çeg­le­re la­ýyk gel­ýän At­çy­lyk yl­my-önüm­çi­lik mer­ke­zi he­re­ket ed­ýär, 1500 to­ma­şa­ça ni­ýet­le­nen Gö­rog­ly adyn­da­ky döw­let at­çy­lyk sir­ki hem bar. Hal­ka­ra at­çy­lyk aka­de­mi­ýa­syn­da «Ahal­te­ke at­la­ry — pa­ra­hat­çy­ly­gyň il­çi­leri» at­ly ÝU­NES­KO klu­bu­nyň dö­re­dil­me­gi bol­sa ýur­du­myz­da ahal­te­ke at­çy­lyk puda­gy­nyň tä­ze­çil ösüş ýo­lu­na dü­şen­di­gi­niň ny­şa­ny­dyr.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz: «Ga­myş­gu­lak be­dew­le­ri­miz hal­ky­my­zyň gym­mat­ly baýly­gy­dyr» di­ýip bel­le­ýär. Çün­ki se­ýis­çi­lik sun­ga­ty, at­la­ry be­ze­mek däp­le­ri­miz mil­li mi­ra­sy­my­zyň mö­hüm bö­le­gi­ni eme­le getir­ýär. Bu gün­ki gün­de ahal­te­ke be­dew­le­rimi­ziň şan-şöh­ra­ty­ny bü­tin dün­ýä­de has-da da­ba­ra­lan­dyr­mak ug­run­da edil­ýän ta­gal­la­lar be­lent yk­rar­na­ma eýe bol­ýar. 2023-nji ýylyň 5-nji de­kab­ryn­da ÝU­NES­KO-nyň Maddy däl me­de­ni mi­ra­sy go­ra­mak bo­ýun­ça hö­kü­me­ta­ra ko­mi­te­ti­niň Bots­wa­na Res­publi­ka­sy­nyň Ka­san şä­he­rin­de ge­çi­ri­len 18-nji mej­li­sin­de «Ahal­te­ke at­çy­lyk sun­ga­ty we at­la­ry be­ze­mek däp­le­ri» at­ly hö­dür­na­many ÝU­NES­KO-nyň Adam­za­dyň mad­dy däl me­de­ni mi­ra­sy­nyň sa­na­wy­na gi­riz­mek bara­da­ky çöz­gü­diň ka­bul edil­me­gi mu­nuň aýdyň my­sa­ly­dyr. Şeý­le-de Mil­li Li­de­ri­mi­ziň ta­gal­la­sy bi­len dö­re­di­len «Gal­ky­nyş» mil­li at üs­tün­dä­ki oýun­lar to­pa­ry he­mi­şe­lik Bi­tarap­ly­gy­my­zyň 30 ýyl­ly­gy­nyň giň­den bel­lenil­ýän Hal­ka­ra pa­ra­hat­çy­lyk we yna­nyş­mak ýy­ly­nyň il­kin­ji aýyn­da Mo­na­ko Knýaz­ly­gynyň Mon­te-Kar­lo şä­he­rin­de ge­çi­ri­len 47-nji hal­ka­ra sirk sun­ga­ty fes­ti­wa­lyn­da şow­ly çykyş edip, Al­tyn baý­ra­ga we beý­le­ki ýö­ri­te baý­rak­la­ra my­na­syp bol­dy.

Bu­la­ryň äh­li­si ga­dy­my türk­men top­ragyn­da pe­der­le­ri­miz ta­ra­pyn­dan asyr­la­ryň do­wa­myn­da ke­ma­la ge­ti­ri­len be­hiş­di bedew­le­ri­mi­ziň bu gün umu­ma­dam­zat gymmat­ly­gy­na öw­rü­len­di­gi­ni, Ýer ýü­zün­de bar bo­lan to­hum at­la­ryň ara­syn­da iň naý­ba­şyla­ry­nyň bi­ri­di­gi­ni tas­syk­la­ýar. Goý, hal­kymy­zyň mil­li gym­mat­lyk­la­ry­ny dün­ýä ýaýmak­da bi­möç­ber ala­da­lar ed­ýän Gah­ry­man Arkada­gy­my­zyň hem-de Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň jan­la­ry sag, belent baş­la­ry aman, il-ýurt bäh­bit­li be­ýik iş­le­ri el­my­da­ma ro­waç bol­sun!

Batyr BERDIÝEW, Aşgabat şäheriniň Berkararlyk etrap prokuraturasynyň uly sülçüsi, 3-nji derejeli ýurist.