OŇYN BITARAPLYGY DABARALANDYRÝAN ÝÖRELGELER

22.06.2025

2025-nji ýy­lyň «Hal­ka­ra pa­ra­hat­çy­lyk we yna­nyş­mak ýy­ly» şy­ga­ry­na bes­len­me­gi saý­lap alan mil­li ösüş ýo­lu­my­zyň dö­re­di­ji­lik­li do­wam et­di­ril­ýän­di­gi­niň aý­dyň gör­ke­zi­ji­si­ne öw­rül­di. Bu gün hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tanly­gyn­da mäh­ri­ban Wa­ta­ny­myz dün­ýä gi­ňiş­ligin­de hal­ka­ra jem­gy­ýet­çi­li­gita­ra­pyn­dan oňyn Bi­ta­rap­ly­gyň, pa­ra­hat­çy­ly­gyň, aba­dan­çy­ly­gyň, yna­nyş­ma­gyň, ag­zy­bir­li­giň da­ba­ra­lan­ýan meka­ny hök­mün­de ta­nal­ýar. Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça BMGniň Baş As­samble­ýa­sy ta­ra­pyn­dan «2025-nji ýyl — Hal­ka­ra pa­ra­hat­çy­lyk we yna­nyş­mak ýy­ly» at­ly Karar­na­ma­nyň ka­bul edil­me­gi adam­zat ösü­şi­niň mö­hüm şer­ti bo­lan pa­ra­hat­çy­ly­gyň, hoş­ni­ýet­li gat­na­şyk­la­ryň hasda giň­den da­ba­ra­lan­ma­gyna my­na­syp go­şant bol­dy.

Türk­me­nis­tan Ga­raş­syz, ba­ky Bi­ta­rap döw­let hök­mün­de öz he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­lyk hu­kuk ýag­da­ýy­na, pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik, beý­le­ki halk­la­ra, ola­ryň me­de­ni­ýe­ti­ne we däpdes­sur­la­ry­na hor­mat bi­len ga­ra­mak, hoş­ni­ýet­li goň­şu­çy­lyk, öza­ra yna­nyş­mak ýörel­ge­le­ri­ne yg­rar­ly bo­lup gel­ýär. Dün­ýä­niň döw­let­le­ri, iri ab­raý­ly hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ry, esa­sanda BMG we onuň dü­züm bö­lek­le­ri bi­len hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mek Türk­me­nista­nyň da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­nyň esa­sy ugur­la­ry bo­lup dur­ýar. Ýur­du­my­zyň açyk­ly­gy, se­bit we dün­ýä me­se­le­le­ri­ni çöz­mek­de pa­ra­hatçy­lyk dö­re­di­ji­lik ýö­rel­ge­le­ri, hyz­mat­daş­ly­ga taý­ýar­ly­gy bu ugur­da mö­hüm äh­mi­ýe­te eýe­dir.

Hä­zir­ki dö­wür­de pa­ra­hat­çy­lyk, howp­suzlyk we ösüş ug­ry sy­ýa­sy hyz­mat­daş­lyk bi­len bir­lik­de yk­dy­sa­dy ösüş, daş­ky gur­şa­wy we adam hu­kuk­la­ry­ny go­ra­mak, se­bit ösü­şi,Durnuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­ny dur­mu­şa ge­çir­mek ba­bat­da hyz­mat­daş­lyk ýurt­la­ryň jo­gap­kärçi­li­gi­ne hem esas­lan­ýar. Türk­me­nis­tan şol ýö­rel­ge­le­re yg­rar­ly­dy­gy­ny gör­ke­zip, dün­ýäniň äh­li ýurt­la­ry bi­len ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ry gi­ňel­dip, dur­nuk­ly ösü­şiň se­bit usul­la­ry­ny dö­ret­mek ba­bat­da tä­ze tek­lip­le­ri öňe sür­ýär. Türk­me­nis­ta­nyň Hal­ka­ra pa­ra­hat­çy­lyk we yna­nyş­mak ýy­ly­nyň do­wa­myn­da­ky iş­le­ri­niň we ile­ri tut­ýan ugur­la­ry­nyň Kon­sep­si­ýa­synda bel­le­ni­len we­zi­pe­ler hem baky Bi­ta­rap­lyk hu­kuk ýagdaýynyň ýö­rel­ge­le­ri­ni da­ba­ra­landyr­ma­ga, pug­ta­lan­dyr­ma­ga gö­nük­di­ri­len­dir. Bi­ta­rap­lyk BMGniň Düz­gün­na­ma­syn­da ber­ki­di­len pa­ra­hat­çy­lyk­ly ýa­şaş­ma­gyň äh­li ýö­rel­ge­le­ri­ne, ýag­ny halk­la­ryň öz yk­balla­ry­na öz­baş­dak erk et­mek­le­ri­ne; hem­me döw­let­le­riň özyg­ty­ýar­ly­ly­gy­ny, çäk­le­ri­niň bü­te­wi­li­gi­ni we ser­het­le­ri­niň bo­zul­maz­lygy­ny hemde ola­ryň do­ly deň­hu­kuk­ly­ly­gy­ny hor­mat­la­mak­ly­ga; bi­rekbi­re­giň iç­ki iş­le­ri­ne go­şul­maz­ly­gy­na we ka­nu­ny bäh­bit­le­ri­ni göz öňün­de tut­mak­la­ry­na; uruş­dan el çek­mek­lige, je­del­li me­se­le­le­ri çöz­mek­de se­riş­de hökmün­de güýç ulan­mak how­pu­ny sal­maz­ly­ga we güýç ulan­maz­ly­ga, gap­magar­şy­lyk­ly ýag­daý­la­ry pa­ra­hat­çy­lyk­ly, gep­le­şik­ler arka­ly, sy­ýa­sydip­lo­ma­tik se­riş­de­ler bi­len ka­da­laş­dyr­mak­ly­ga; dün­ýä­niň äh­li ýurt­la­ry bi­len äh­lu­mu­my aba­dan­çy­ly­gyň ha­ty­ra­sy­na deň hu­kuk­lywe öza­ra bäh­bit­li gat­na­şyk­la­ryň ös­me­gi­ne ga­bat gel­ýär.

He­mi­şe­lik Bi­ta­rap­lyk hukuk ýagdaýyny dur­muş­da yzy­gi­der­li ama­la aşyr­mak bi­len, Türk­me­nis­tan hal­ka­ra iş­le­rin­de işeň­ňir here­ket edip, bel­li bir or­ny eýe­le­ýär: döw­le­ta­ra öza­ra gat­na­şyk­la­ry gi­ňeld­ýär, dün­ýä de­re­jesin­dä­ki me­se­le­le­re we pa­ra­hat­çy­lyk­ly iş­le­re gat­naş­ýar, anyk baş­lan­gyç­la­ry öňe sür­ýär. He­mi­şe­lik Bi­ta­rap­lyk türk­men hal­ky­nyň be­ýik gym­mat­ly­gy­na öw­rül­di, ba­ky Bi­tarap­lyk ýö­rel­ge­le­ri­ni pug­ta­lan­dy­ryp, ola­ry gel­jek­dede pa­ra­hat­çy­ly­gyň, ýag­şy­ly­gyň nyşa­ny hök­mün­de ne­sil­le­re ge­çir­mek şu gün­ki nes­liň bor­ju­dyr. Türk­men hal­ky hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da di­ňe bir içe­ri sy­ýa­sa­ty­myz­da däl, eý­sem, da­şa­ry syýa­sa­ty­myz­da hem şo­la­ra eýe­rip, halk­la­ryň ýa­kyn­laş­ma­gy­ny, öza­ra dü­şü­niş­me­gi­ni, ynanyş­ma­gy­ny döw­le­ta­ra hyz­mat­daş­ly­gy­nyň bin­ýa­dy ha­sap­la­ýar.He­mi­şe­lik Bi­ta­rap­ly­gyň kök­le­ri, mil­le­tiň ru­hy gur­lu­şy­nyň esa­sy aýra­tyn­ly­gy we onuň ýa­şaý­şy­nyň öz­bo­luş­ly ka­da­sy hök­mün­de or­na­şyp, ol ýur­du­my­zyň da­şa­ry sy­ýa­sa­tyn­da da­ba­ra­lan­ýar we dün­ýä bi­le­le­şi­gi­niň my­na­syp hor­ma­ty­na eýe bol­ýar. 2025-nji ýy­lyň bü­tin do­wa­myn­da ge­çi­ril­jek dür­li çä­re­ler äh­lu­mu­my pa­ra­hat­çy­ly­gyň, hal­ka­ra yna­nyş­ma­gyň we dur­nuk­ly ösü­şiň ber­ke­me­gi­ne, dün­ýä gi­ňiş­li­gin­de dost­luk­ly gat­na­şyk­la­ryň, ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gyň ösme­gi­ne, döw­le­ti­mi­ziň hal­ka­ra ab­ra­ýy­nyň ber­ke­me­gi­ne ýar­dam eder.

Agamyrat HOJAKGAÝEW, Ak bugdaý etrabynyň prokuraturasynyň uly sülçüsi, 2-nji derejeli ýurist.