Metbugat neşirleri

SEBITDE ÝEKE-TÄK «AKYLLY» ŞÄHER

27.12.2023

Sebitde ýeke-täk, şeýle hem ýurdumyzda ýörite Kanun esasynda ilkinji döwlet ähmiýetli şäher diýlen aýratyn hukuk derejesi bolan Arkadag şäheri türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň atgazanan arhitektory Gahryman Arkadagymyzyň döwletli döredijilik başlangyçlaryny hem-de nusgalyk işlerini dünýä ýaýan şäher boldy. Ýurdumyzda her bir raýatyň abadan durmuşyny üpjün etmek bilen bagly wezipeleriň döwletiň hemişeüns merkezinde durýandygynyň beýany bolan bu şäherde döredilen ähli taraplaýyn oňaýlyklar oňa «geljegiň şäheri» diýmäge esas berýär. Ähli amatlyklary özünde jemleýän ýaşaýyş jaýlary, edara binalarydyr desgalar, häzirki zaman yşyklandyryş, wideo gözegçilik hem-de dolandyryş ulgamlary bilen üpjün edilen giň şaýollary, köçeleri, halkalaýyn çatryklary şähere aýratyn görk berýär. Şäheriň sary yşykly ýol çyralary öz boluşly aýratynlyga eýe bolup, ümürli howada hem sürüjileriň öz ýoluny päsgelçiliksiz saýgarmagyna ýardam edýär. ITS ulgamy, ýagny intelligent Transportation System programmasy esasynda ulag ulgamlaryny düzmekde, ulag akymlaryny düzgünleşdirmekde innowasion işläp taýýarlamalaryň ulanylmagy ýol hereketiniň howpsuzlygynyň üpjün edilmegine öztäsirini ýetirýär. Şäherde elektro mobiller we elektrobuslar hereket edip, bu ugurda «Duralga», «Ynamly taksi» ýaly programmalary ulanmak üçin QR-kod hyzmaty döredilen.

Giňişleýin
TOÝLY GÜNLER BAGTA ÝARAN

20.12.2023

Günler bizi mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 32 ýyllyk baýramyna barha ýakynlaşdyrýar. Ýurdumyzyň baş baýramyny mynasyp derejede garşylamak we ony adyna laýyk merte bebilen bellemek üçin häzirki günlerden taýýarlyk işleri görülýär. Eziz Watanymyzyň okgunly ösüşlerine goşant goşýan her bir adam üçin mukaddes Garaşsyzlgymyzy berkitmek, onuň şanyny-şöhratyny Ýer ýüzüne ýaýmak uly ähmiýete eýedir. Zähmet adamlarynyň kanuny hak-hukuklaryny goramak bolsa degişli edaralaryň, şol sanda, prokuratura edaralarynyň işgärleriniň hem jana-jan borjy bolup durýar. Ýurdumyzda raýatlarymyzyň azatlyklaryny we hukuklaryny, döwletimiziň bähbitlerini hem-de konstitusion gurluşyny goramak, milli kanunçylygymyzy kämilleşdirmek, raýatlarymyzyň hukuk medeniýetini ýokarlandyrmak ugrunda anyk işler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Garaşsyz döwletimizde prokuratura edaralarynyň işgärleri kanunlaryň we beýleki kadalaşdyryjy hukuknamalarynyň ýerine ýetirilişine prokuror gözegçiligini amala aşyrýarlar. Eziz Diýarymyzy gülledip ösdürmäge, raýatlarymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmaga gönük dirilen maksatnamalar durmuşa geçirilýär. Bu bolsa agzy bir türkmen halkymyzyň öz Milli Lideriniň we hormatly Prezidentiniň töweregine mäkäm jebisleşýän diginiň hem-de Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan döwletimiziň kanunçylyk binýadynyň barha pugtalanýandygynyň subut namasydyr.

Giňişleýin
SAG­DYN­­ BE­DEN­DE ­—­ SAG­DYN­­ RUH

16.12.2023

Ýaşlar biziň Watanymyzyň geljegi, kuwwaty, daýanç sütüni bolupdurýar. Döwletimiz tarapyndan ýaş nesillerimiziň döwrebap ýaşamagy we bilim almagy ugrunda hukuk tertibini pugtalandyrýan birnäçe kanunlardyr kadalaşdyryjy hukuk namalary kabul edilip, döwrüň talaplaryna laýyklykda kämilleşdirilýär. Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň 55-nji maddasynda: “Her bir adamyň bilim almaga hukugy bardyr. Umumy orta bilim hökmanydyr, her bir adam ony döwlet bilim edaralarynda tölegsiz almaga haklydyr. Döwlet her bir adam üçin öz ukyplaryna laýyklykda hünär biliminiň elýeterliligini üpjün edýär. Tölegli bilim beriş işini amala aşyrmaga kanunda bellenen esaslarda we tertipde ýol berilýär. Ähli bilim edaralary üçin hökmany bolan döwlet bilim standartlary bellen ýär” diýlip kesgitlenen. Türkmenistanyň “Bilim hakynda” Kanunynda bilim — bu ýaş nesli terbiýelemek we okatmak babatda şahsyýetiň, jemgyýetiň, döwletiň isleglerini kanagatlandyrmagy maksat edinýän maksatlaýyn we ulgamlaýyn işiniň binýady bolupdurýar diýlip bellenilen. Türkmenistanyň “Çaganyň hukuklarynyň döwlet kepillikleri hakyndaky” Kanunyny hem şolaryň hatarynda agzamak bolar. Röwşen geljegimiziň dowamaty bolan ýaşlar hakynda uly işleri alypbarýan Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun!

Giňişleýin
KÄMIL KANUN — BERK BINÝAT

13.12.2023

Biziň ýurdumyzda giň gerim alan sagdyn durmuş ýörelgeleri parahat durmuşy üpjün edýär. Bu bolsa geljek üçin sagdyn jemgyýetiň berk binýadyny kemala getirýär. «Bedenterbiýe we sport hakynda» Türkmenistanyň Kanuny adamyň saglygyny pugtalandyrmaga, onuň işjeň ýagdaýda uzak ýaşa- magyna we durmuş wezipelerini ýokary derejede ýerine ýetirmegine gönükdirilen ugurlary beýan edýär. Kanunda ýurdumyzyň raýatlarynyň arasynda sagdyn durmuş ýörelgesini kemala getirmäge gönükdirilen döwlet syýasatynyň alnyp barlyşynda öňe sürlen kanunçylyk namalaryna orun berlip, bedenterbiýäniň we sportuň esasy ýörelgelerini kesgitleýär, jemgyýetçilik gatnaşyklaryny düzgünleşdirýär hem-de işiň hukuk, guramaçylyk, ykdysady we durmuş esaslaryny programma bolup belleýär. Şeýle hem Kanunda ýurdu- myzda olimpiýa hereketiniň halkara olimpiýa hereketiniň düzüm bölegi- digi bellenilýär.

Giňişleýin
ÝAŞ NESLIŇ HUKUK KEPILLIKLERI

09.12.2023

Ýurdumyzda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe röwşen geljegimiz bolan ýaş nesilleriň watansöýüji, zähmetsöýer, döwrebap ylym-bilimli, edep-terbiýeli, giň dünýägaraýyşly adamlar bolup ýetişmekleri üçin hormatly Prezidentimiziň parasatly ýolbaşçylygynda giň möçberli işler amala aşyrylýar. Ýaş nesliň hukuklarynyň döwlet tarapyndan goraglylygy bolsa kämil kanunlaryň we kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň esasynda üpjün edilýär.

Giňişleýin
MILLILIGE SARPANYŇ BELENT NUSGASY

05.12.2023

Hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary netijesinde gadymy milli medeni mirasymyza, sungatymyza, däp-dessurlarymyza uly sarpa goýulýar. Olaryň gadymy durky, milliligi saklanyp, häzirki döwrüň ruhuna görä janlandyrylýar. Ýol ýörelgelerimiziň, däp-dessurlarymyzyň, medeni we ruhy gymmatlyklarymyzyň, milli mirasymyzyň gaýtadan dikeldilmegi, öwrenilmegi, halka ýaýylmagy hem-de dünýä çykarylmagy halkymyzyň baý mirasynyň ajaýyp öwüşgine eýe bolmagyna itergi berýär. Türkmen halky dünýä medeniýetiniň genji-hazynasyna, medeni-ruhy ösüşine örän uly goşant goşan iň gadymy halklaryň biridir.

Giňişleýin
ÝAŞAÝYŞ ÇEŞMESI

02.12.2023

Alym Arkadagymyz «Ömrümiň manysynyň dowamaty» atly eserinde: «Toprak, howa, gyzgynlyk, suw, bular ýaşaýşyň dowam etmeginiň hökmany şertleri. Adam tebigatyň sazlaşykly guralan ýaşaýyş akymynyň dowam etmegine täsirini ýetirýär» diýip nygtamak bilen, adam bilen tebigatyň arasyndaky baglanyşyga aýawly çemeleşmegiň wajyplyklary barada juda täsirli ündewlerini beýan edýär. Ajaýyp eserde nygtalyşy ýaly, suw — ynsan üçin ýaşaýyş çeşmesi. Suw bar ýerinde ýaşaýyş bar, täzeleniş, janlanyş bar. Ýaşaýşyň we bolçulygyň gözbaşy, bereket çeşmesi bolan suwuň her damjasyny ata-babalarymyz altyna deňäpdir. Suw tebigaty janlandyrýar. Mukaddes hasaplanýan suw ýurdumyzyň ýaýylyp ýatan giň sähralyklaryny gülzarlyga, keramatly topragymyzy bolsa bereket mekanyna öwürýär. Şu nukdaýnazardan hem biziň halkymyz suwuň gadyryny bilip, ony sarpalap, suw bilen bagly «Dama-dama köl bolar, hiç dammasa çöl bolar», «Çöl görki suw, köl görki guw» ýaly peder pentlerini öz nesillerine miras galdyryp, suwuň asla ýok ýerinde guýy ýa-da käriz gazmak, jykyr gurmak arkaly ol ýerlere suw eltmegiň, suwy tygşytly ulanmagyň dürli ýollaryny gözläp, olary has-da kämilleşdiripdirler.

Giňişleýin
MILLILIGE SARPANYŇ BELENT NUSGASY

28.11.2023

Hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary netijesinde gadymy milli medeni mirasymyza, sungatymyza, däp-dessurlarymyza uly sarpa goýulýar. Olaryň gadymy durky, milliligi saklanyp, häzirki döwrüň ruhuna görä janlandyrylýar. Ýol ýörelgelerimiziň, däp-dessurlarymyzyň, medeni we ruhy gymmatlyklarymyzyň, milli mirasymyzyň gaýtadan dikeldilmegi, öwrenilmegi, halka ýaýylmagy hem-de dünýä çykarylmagy halkymyzyň baý mirasynyň ajaýyp öwüşgine eýe bolmagyna itergi berýär. Türkmen halky dünýä medeniýetiniň genji-hazynasyna, medeni-ruhy ösüşine örän uly goşant goşan iň gadymy halklaryň biridir.

Giňişleýin
AJAÝYP GOL­LAN­MA

23.11.2023

Hä­zir­ki dö­wür­de hor­mat­ly ­Pre­zi­den­ti­mi­ziň türk­men jem­gy­ýe­ti­ni döw­re­bap­laş­dyr­mak sy­ýa­sa­ty ýaş­lar ba­ba­tyn­da öň­de goý­lan we­zi­pe­le­riň üs­tün­lik­li çö­zül­me­gi­ne gö­nük­di­ri­lendir. Ýur­du­myz­da ösüp gel­ýän ne­sil­le­riň bag­ty­ýar dur­muş­da ýa­şa­ma­gy, ylym­lybi­lim­li, ýo­ka­ry dü­şün­je­li adam­lar bo­lup ýe­tiş­mek­le­ri üçin äh­li amat­lyk­lar, mö­hüm şert­ler dö­re­dil­ýär. Ýaş­la­ryň hak-hu­kukla­ry­nyň yg­ty­bar­ly go­ra­gy üp­jün edil­ýär, ýa­şa­ýyş de­re­je­si­ni we dur­muş taý­dan go­rag­ly­ly­gy­ny ýo­kar­lan­dyr­mak üçin ze­rur şert­ler dö­re­dil­ýär. Ýaş­lar ba­ra­da döw­let sy­ýa­sa­ty­ny dur­mu­şa ge­çir­mek, ýaş­la­ryň hu­kuk­la­ry­ny we azat­lyk­la­ry­ny, şeý­le-de ýaş­lar bir­le­şik­le­ri­niň hu­kuk­lary­ny ama­la aşyr­ma­gy ke­pil­len­dir­mä­ge gö­nük­di­ri­len Türk­me­nis­ta­nyň ka­nun­çyly­gy­ny kä­mil­leş­dir­mek, onuň ka­nun­çylyk bin­ýa­dy­ny has-da ber­kit­mek esa­sy we­zi­pe­le­riň ha­ta­ryn­da dur­ýar. Türk­men hal­ky­nyň Mil­li Li­de­ri, Türk­me­nis­ta­nyň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gurbanguly Berdimuhamedowyň «Öm­rü­miň ma­nysy­nyň do­wa­ma­ty» at­ly tä­ze ki­ta­byn­da döw­le­ti­miz ta­ra­pyn­dan bu ugur­da al­nyp ba­ryl­ýan sy­ýa­sa­ta iç­gin syn be­ril­ýär. «Haky­da­da orun alan pur­sat­lar» at­ly bö­lüm­de ýur­du­myz­da sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­nyň bin­ýa­dy­ny ber­kit­mek, döw­re­bap lukman­çy­lyk-şy­pa­ha­na hyz­mat­la­ry­ny ýo­la goý­mak, ça­ga­la­ryň sag­dyn ösü­şi­ni üp­jün et­mek, ýaş­la­ry äh­li­ta­rap­la­ýyn gol­da­mak ýa­ly mö­hüm iş­le­ri dur­mu­şa ge­çir­mek boýun­ça ga­za­ny­lan gu­wan­dy­ry­jy ne­ti­je­ler be­ýan edil­ýär. Hu­su­san-da, bu bö­lüm­de Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň asyl­ly baş­langyç­la­ry esa­syn­da dö­re­di­len Gurbanguly Berdimuhamedow adyn­da­ky Ho­wandar­ly­ga mä­täç ça­ga­la­ra he­ma­ýat ber­mek bo­ýun­ça ha­ýyr-sa­ha­wat gaz­na­sy­nyň işi ba­ra­da gi­ňiş­le­ýin gür­rüň edil­ýär.

Giňişleýin
MANYLY ÖMRI MEKDEPDIR

19.11.2023

«Ýa şaýyş ene den baş lan ýar» diý en söz rast. Ene mu kad des lik, edil şonuň ýa ly ene hak da ky gür- rüň hem mu kad des dir. Gah ry man Arka dagy myzyň bel leýşi ýa ly, ene rimiz bizi durmuş da-da köp zatla ra borç ly edýär. Biz islendik işiň başyna barmaz- dan ozal, ejemiz bilen maslahat- laşmaga, onuň ak pata bermegine howlugýarys. Çünki eneleriň ak pata bermegi bilen başy başlanan işleriň şowuna bolýandygyny durmuş hakykaty ýyllaryň, asyrlaryň dowamynda subut edip gelýär. Halkymy- zda: «Jennet eneleriň dabanynyň astyndadyr» diýen parasatly sözleriň nesilden-nesle geçip gelmeginde hem uly many bar. Eneler hakda kän-kän eserler ýazyldy, filmler surata düşürildi, ol mähribanlara bagyşlanan goşgulardan aýdymlar döredi. Enelere bagyşlanan her bir işde, onuň keşbini mynasyp dö- redip bilmekde uly jogapkärçilik bar. Nusgalyk işleri bilen eziz Diýarymyzyň oňyn özgerişlerine goşant goşup, kemally perzentleri ösdürip ýetişdirýänem, olary il hataryna goşup, Watanyň ygtyýaryna berýä- nem mähriban enelerimizdir.

Giňişleýin
HUKUKÇYNYŇ SÖZLEÝIŞ MEDENIÝETI

15.11.2023

Medeniýetli sözleýiş oňagatnaşýan adamlaryň hünär aýratynlygy bilen berk baglanyşyklydyr. Mysal üçin, hukukçynyň dil medeniýetine edilýän aýratyn talaplar bardyr. Ýokary medeniýetli sözleýişsiz jenaýat we kazyýet önümçiligi bolup bilmez. Hukuk namalarynda bir sözüň ýa-da adalganyň nätakyk ulanylmagy raýatyň ykbaly bilen baglanyşykly düzedip bolmajak ýalňyşlygyň bolmagyna getirip biler. Hukukçynyň sözleýşinde alynma sözleriň ýa-da seýrek ulanylýan sözleriň has köplügi, köpsözlülik, sözlemde sözleriň tertibiniň bozulmagy, bir söze derek başga bir sözüň ulanylmagy, çalyşmalaryň ýerliksiz ulanylmagy sözleýşiň düşnüksiz bolmagyna getirýär. Şonuň üçin hukukçynyň diliniň sözleýişgörnüşi-de, ýazmaçagörnüşi-deýalňyşsyz, öz ugry boýunça ulanylýan kär-hünär sözlerine baý bolmalydyr.

Giňişleýin
MILLILIK — MILLETIŇ MERTEBESI

12.11.2023

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe halkymyzyň köp asyrlyk durmuş tejribesi esasynda toplanan milli mirasymyzy, jemgyýetiň ruhy baýlyklarynyň aýrylmaz bölegine öwrülen medeni gymmatlyklarymyzy öwrenmek, gadymy nusgalaryny ýüze çykarmak, hasaba almak, aýap we gorap saklamak hem--de geljekki nesillere ýetirmek ugrunda yzygiderli tagallalar edilýär. Paýtagtymyzyň gözel künjeginde Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Döwlet muzeýiniň, ýurdumyzyň welaýat merkezlerinde Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýleriniň gurlup, ulanylmaga berilmegi, medeni ojaklarda halkymyzyň aýalyp, goralyp saklanylýan baý milli mirasynyň, medeni gymmatlyklarynyň her biriniň hasaba alnyp, ylmy taýdan öwrenilmegi hem-de olaryň ähmiýetiniň açylyp görkezilmegi bilen, bu ugurda alnyp barylýan işler netijeli häsiýete eýe bolýar.

Giňişleýin
ÖSÜŞ­LE­RIŇ BIN­ÝA­DY

09.11.2023

Ýur­du­my­zyň de­mok­ra­tik, hu­kuk we dün­ýe­wi döwlet­di­gi­ni ala­mat­lan­dyr­ýan ka­nun­çy­lyk ul­ga­my­nyň bar­ha pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gy ra­ýa­tyň we ada­myň hu­kukla­ry­nyň hem-de azat­lyk­la­ry­nyň ýo­ka­ry de­re­je­de üp­jün edil­me­gi­ni şert­len­dir­ýär. Hä­zir­ki döw­rüň ta­lap­la­ry­na la­ýyk gel­ýän mil­li ka­nun­çy­ly­gyň dö­re­dil­me­gi her bir ra­ýa­tyň hu­kuk­la­ry­ny we azat­lyk­la­ry­ny üp­jün et­me­giň yg­ty­bar­ly esa­sy bo­lup, jem­gy­ýe­tiňwe döw­le­tiň bäh­bitle­ri­niň go­ra­gyn­da dur­ma­ga,Ga­raş­syzTürk­me­nis­ta­nyň has-da ýo­ka­ry dur­muş-yk­dy­sa­dy ösü­şe eýe bol­ma­gy­na ýar­dam ber­mä­ge, türk­men hal­ky­nyň aba­dan, pa­ra­hat we bagt­ly dur­mu­şy­ny üp­jün et­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir. 

Giňişleýin
RUHUBELENTLIGIŇ ÖZENI

06.11.2023

Ýurdumyzda “Il saglygy — ýurt baýlygy” diýilýän ýörelgä eýerilip, ilgünümiziň saglygy hakynda alada döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň birine öwrüldi. Ynsan saglygynyň goragyna gönükdirilen bähbitli tagallalaryň birem ýurdumyzda bedenterbiýäni we sporty ösdürmek arkaly ilatyň saglygyny goramakdan, jemgyýetimizde sagdyn durmuşyň berkararlygyny gazanmakdan ybarat.

Giňişleýin
ZÄHMETI GORAMAGYŇ KADALARY

03.11.2023

Türkmenistanyň Zähmet kodeksi guramaçylyk-hukuk we eýeçiligiň görnüşlerine garamazdan, edara-kärhanalarda we guramalarda aýry-aýry şahsy taraplarda baglaşylan zähmet şertnamasynyň şertlerinde işleýän şahslaryň zähmet gatnaşyklaryny düzgünleşdirýär. Şu Kodeksde zähmeti goramagyň kanunçylyk kadalary kesgitlenendir. Kodeksiň 171-nji maddasynda bellenilişi ýaly, zähmeti goramak — munuň özi zähmet işiniň barşynda işgärleriniň ömrüniň we saglygynyň howpsuzlygyny üpjün ediş ulgamydyr. Muňa hukuk, durmuş-ykdysady, guramaçylyk-tehniki, sanitariýa-arassaçylyk, bejeriş-öňüni alyş, dikeldiş we beýleki çäreler we şertler girýär.

Giňişleýin